اینکه چه چیزی برای ما بهتر است و چه چیزی بهتر نیست، کلید دستیابی به انضباط شخصی است.
انضباط شخصی چگونه است؟
برای رسیدن به این ویژگی مثبت و به مثابه ی آن موفقیتی که اکثر روانشناسان تضمین کرده و در زندگی هزاران فرد موثر به کار برده شده بپردازیم، بهتر است بدانیم خود انضباط شخصی به چه معناست.
- آنچه برایتان خوب است را تشخیص دهید
- فعالیتی که مناسب است را انجام دهید
- به انجام کار تا رسیدن به موفقیت پایبند باشید
این تعریفی عملیاتی و نسبتا ساده از انضباط شخصی میباشد. بیاید هر کدام از مولفه‌هایش را بررسی کنیم.
1. آنچه برایتان خوب است را تشخیص دهید
برای رسیدن به انضباط شخصی هرروزه باید به خود یادآوری کنید چرا یک کاری را انجام میدهید.
- چرا امروز از خواب بلند شده اید
- دلیل شما برای سرکار رفتن چیست
- چرا به جای رفتن به مهمانی، آخر هفته خود را صرف درس خواندن کرده اید
- به چه علت وقتی میتوانستید با ماشین تا محل کار بروید و غذای آماده بخورید این کار را نکردید
- حتی ممکن است دلیل شما با آنچه دیگران انتظار دارند زمین تا آسمان فرق کند که ایرادی ندارد.
نمونه ای از این سوالات و پاسخ های شفاف میتواند شما را در دیدن آینده ی روشنی که با سختی امروز به دست می‌آید کمک کند.
2. آنچه مناسب است را انجام دهید
خیلی از اوقات ما میدانیم چه چیزی برایمان خوب است اما از انجام آن سرباز میزنیم.
به چه علت نمیتوانیم هر روز هفته میوه بخوریم، آدم اجتماعی و مثبتی باشیم، به دیگران کمک کنیم، زندگی سالمی داشته باشیم و…
خب این بهترین شرایط است اما ذهن ما از بهترین شرایط خسته میشود.
طی تحقیقات انجام بده برخی مطالعات نشان میدهند انسان در روز توانایی کنترل بر همه ی تصمیمات خود را ندارد.
اصلا اگر این کار های کوچک کنترل شده را انجام بدهد یکهو طاقتش تمام شده و از کاری بزرگ شانه خالی میکند.
پس بهترین راه انتخاب مهم ترین انضباط شخصی در برابر آنهایی‌ست که از اهمیت کمتری برخوردار هستند.
3. به انجام کار تا رسیدن به موفقیت پایبند باشید
پایبند بودن به فرایند یکی از ارزشمند ترین ویژگی های مشترک انسان و حیوان است.
اما چرا اینقدر برای حیوان آسان است که یکسال کامل صرف ساختن خانه بکند؟ یا کل بهار و تابستان غذا جمع کند و هر بار این چرخه ادامه پیدا میکند.
از عوامل اولیه و غریزی برای ادامه پیدا کردن فعالیت میتوان اشاره کرد:
- عدم حواس پرتی (یک سنجاب حتی اگر با سنجاب دیگری بازی کند نهایتش تا شب غذایش را جمع کرده)
- کارهای متمرکز ( که برای آنها فطری است و اگر خرس قطبی یخ مناسبی برای گذراندن زمستان نیابد عجیب است)
- دسته ای از گونه ی خود که به همین کار مشغول هستند ( کلاغی نیست که به دنبال غذا نگردد)
پس حالا که دیدیم در ابتدایی ترین مرحله ممکن نیاز به:
- حذف عوامل تاثیر گذار برای عدم انجام فعالیت
- کارهای معدود اما با تمرکز بالا
- افرادی که به همین ارزش های شما پایبند و آن را انجام میدهند
نیازمندیم، میتوانیم به بخشی از مسیر پیش رو دست‌بیابیم.
نمونه هایی از انضباط شخصی
در کتابی خوانده بودم: میدانید چرا همه ی آدمهای ثروتمند صبح زود بیدار میشوند؟
شاید حتی آنقدر میلیاردر باشند که نیازی به بیدار شدن تا آخر عمر و سرکار رفتن برای خود و خانواده نباشد.
اما همه ی آنهایی که خود مشغول به توسعه حرفه خود هستند و در آن کار میکنند، صبح زود بلند میشوند.
یکی از نمونه های انضباط شخصی همین صبح زود بلند شدن است که صرفا تمرین نظم میباشد.
نمونه ی دیگر انضباط شخصی خوردن غذاهای سالم است، ورزش کردن هر روزه یا پیاده روی، کتاب خواندن و .. میباشد
اینکه چه طور بخواهید به نظم برسید و ارزشتان چیست را در مرحله قبل انجام داده‌اید حالا کافی‌ست استمرار ببخشید:
- با تکرار و تکرار و تکرار یک عمل، در نهایت آن تبدیل به عادت میشود و عادت سخت تر از بین میرود و باعث عذاب است.
- لازم هست گاهی بخش هایی جالب به نظام روزانه خود اضافه کنید. مثلا زود از خواب بلند شدن با صبحانه ای که هوس انگیز است یا بعد از کار رفتن به کافه ای جدید و..
- از اهدافتان باخبر باشید چون در طول زمان تغییر خواهد کرد.
- در نهایت به خودتان افتخار کنید، جایزه های با معنا در نظر بگیرید که جزو شخصیت های با انضباط هستید.
5 راه رسیدن به انضباط شخصی
1. با خود صادق باشید
برای رسیدن به انضباط شخصی لازم است بدانید مسیر ساده نیست.
اگر اول کار فکر کنید برنامه هایی روی کاغذ یا در نوت مینویسید و بعد آنها را پیاده میکنید خیلی زود جا خواهید زد.
انضباط شخصی یک مسیر طولانی، حتی گاها چند ساله و نیازمند کنترل شما نه تنها روی خود بلکه تا حدی محیط اطراف است.
واضح ترین مثال آن این است که یک فرد گیاه‌خوار در خانواده ای که هر روز تقریبا گوشت مصرف میکند نیازمند استقامت زیادی میباشد.
باید خودش وسایل اولیه را تهیه کند و دستور پخت های متفاوتی آموزش ببیند حتی گاهی بیرون رفتن با دیگران هم چالش‌برانگیز خواهد شد.
2. حفظ انگیزه
برخلاف نظر بسیاری از افراد، پیدا کردن انگیزه تمام راه نیست.
بعضی ها فکر میکنند به محض پیدا کردن انگیزه حقیقی، مثلا به چه شغلی علاقه دارند، نصف یا بیشتر راه را رفته اند در صورتی که اصلا اینطور نیست!!
از دست دادن انگیزه بسیار راحت اتفاق خواهد افتاد اگر شما این کارها را انجام ندهید:
- برای انگیزه خود هر روز دلیل بیارید. مهم نیست اگر دلایل تکراری اما دلگرم کننده‌اند
- به انگیزه خود ارزش بدهید و با آدمهایی که این حس را در شما افزایش میدهند حرف بزنید
- در رابطه با هدفی که میخواهید به آن برسید تحقیق کنید، ویدیو ببینید یا با آن دسته از آدمها معاشرت کنید که در حوزه ی خاص شما هستند
3. از خطاهای خود چشم پوشی نکیند
این به معنای پذیرش خطا نیست!!!!
اتفاقا بخش مهم و بزرگی در انضباط شخصی این است که بدانید احتمال خطا کردن، از بین رفتن دیسیپلین و نظم بسیار اتفاق می‌افتد اما باید با خود مهربان باشید.
بعد از آن به خطا ها دقت کنید که چه وقت اتفاق افتاده. بیشتر ما زمانی که عصبانی و ناراحت هستیم اگر قول داده باشیم غذا کمتر بخوریم یا رژیم باشیم، سمت غذا میرویم.
یا ناامیدی باعث مصرف الکل یا پرخاشگری میشود. همینطور خوشحالی زیاد حسِ بیخیالی را در برخی افراد افزایش میدهد.
پس بعد از نگاه کردن به اوقاتی که کنترل از دست شما خارج شده میتوانید راه های کوچک و شاید بزرگی برای دور شدن از موقعیت، حفظ آرامش یا راه های دیگر پیدا کنید..
وقتی دلیل آن را بفهمید اگر نتوانید آن را کنترل کنید میتوانید به درمانگر در حوزه های مختلف و تخصصی از مشاوره تا روانکاو و روانپزشک مراجعه کنید.
که مسیر را بالطبع هموار میکند.
4. مطمئن شوید اهدافتان را به درستی انتخاب کردید
انتخاب صحیح اهداف شامل تعین موارد زیر است:
- اهداف کوتاه مدت
- اهداف بلند مدت
زیرا تا شما به پاداش ها و رضایت های کوچک نرسید قطعا قله را فتح نخواهید کرد.
پس کم کم راهی برای رسیدن به هدف بالای خود پیدا کنید.
همینطور که هیچ کس از اول نتوانسته در ده متری شنا کنید ابتدا در همان نیم متریِ آب دست و پا زده و خودش را برای انجام آن تشریق کرده.
5. حواستان به بیماری های احتمالی باشد
متاسفانه به علت عدم آموزش و اطلاع رسانی کافی بسیاری از والدین که به کودکان خود در انضباط شخصی سخت میگیرند نمیدانند کودکشان اصلا نمیتواند نظم را درک کند چه برسد به حفظ آن و تبدیلش به روتین زندگی!!
برخی اختلالات از جمله: بیش‌فعالی تکانشگری، نقص توجه و یا اختلالات خلقی (افسردگی یا خلق بالا و پایین) نمیتوانند تمرکز کافی و لازم را برای اعمال خود و به نسبط انضباط داشته باشند.
به جای سختگیری به خود و دیگران بهتر خواهد بود اگر با دقت و از دید آنها به شرایط نگاه کنیم.
حتی گاهی همدلانه به صحبت آنها گوش دهیم و عدم انجام کارهایشان را به تنبلی یا بی‌حوصلگی و بی‌لیاقتی نسبت ندهیم.
میتوان این دسته از اختلالات را با آزمون های روانشناختی و مشاهده ی بالینی روانشناس، مورد بررسی دقیق انجام داد.
منابع:
بدون دیدگاه