تا حالا شده به روانشناسی علاقه داشته باشید اما ندونید از کجا شروع کنید؟ شاید دوستانتون پیشنهاد داده باشن تا با یکی از هزاران کتاب انگیزشی این علاقه رو حرفه ای تر یا بهتره بگیم فقط از نظر ظاهری درخشنده کنید.

اینا بد نیستن.. اتفاقا خیلی هاشون مثل عشق ویرانگر، پرسشگری سقراط یا نیمه تاریک وجود یا حتی انسان در جست و جوی معنا که قبلا راجع بهشون صحبت خوبی کردیم به درد بخور هستند، اما عمیق نیستند.

به عنوان دانشجوی روانشناسی باید بگم این کتابها احتمالا اگر شما آدم پیگیر و واقعا اهل حرف های پر محتوی و ساده باشید شما را ارضا نخواهد کرد؛ چرا که تنها به برخی مسائل از دیدگاه روانشناسان یا فلسفه میپردازد و نتیجه ی عموما سریع و تک بُعدی به آن دارد.

امروزه اگر در مباحث روانشناسان وارد شوید یک اسم، یک رویکرد به طور اخص و ویژه ای به گوشتان میخورد و آن روانکاوی ست!

در واقع نظریه روانکاوی فروید هست که میخوام توی ادامه ی این پست یکی از بهترین کتاب هایی که به تازگی منتشر شده و خوندم رو همراهش معرفی کنم.

نظریه روانکاوی فروید چیست؟

خلاصه نظریه روانکاوی فروید میگوید که ما آدمها در زندگی آسیب های زیادی را تجربه میکنیم، چیزی که غیر قابل اجتناب هست. بسیاری از دوستان و حتی معشوقمان هم این اتفاقات را پشت سر گذاشته. از جدایی والدین تا تعرض یا حساسیت های بی جا و مورد، از نااعتمادی و تکانشگری و وحشی بودن تا بیش از حد ساکت و کناره گیری کردن.

مسائل به شدت ملموس و روزمره که روی تک تک ابعاد زندگی ما تاثیر دارد؛ حالا روانکاوی به بررسی عمیق، محتویی و ریشه ای اینها میپردازد چرا که دلیل اهمیت آنها نه در لحظه ی اکنون که در گذشته ای چه بسا دور نهفته است. گذشته ای دردناک که آدمی، من و شما علاقه ای به باز کردن یک زخم چرکی نداریم.

روانکاوی فروید معتقد به چند اصل قوی و به شدت جالب است: اولین حرف خیلی خیلی آشنا ناهشیار است!!

ناهشیار نظریه روانکاوی فروید

تعریف ناهشیار اینگونه هست؛ وقایع، هیجانات و لحظاتی که در قسمت ناهشیار ما هستند و ما به آنها بینشی نداریم مگر اینکه آنها را با آگاهی به درون خودآگاهی و هشیاری بیاوریم.

همانطور که یونگ و بعد از آن دبی فورد میگویند، میتواند ناهشیار به پلیدی و خطرناکی دیوی باشد که در انتظار کشف شدن و نوازش هست!

دبی فورد میگفت: ناهشیارِ آسیب دیده انسان را مانند پریز های برق میکند که با نزدیکی هر آدمی، این پریز های برق فعال میشوند و عمیقا ما را آزار میدهند.

یکی از معروف ترین پریز های برق مال زمانی هست که کودکیم و به ما میگوید فلان کار بد هست، این جمله و چیزهایی مانند آن چنان در ناخودآگاه ما میرود که بعدا ها در بزرگسالی هر کسی را که میبینیم این کار را انجام میدهد مثل پریز برق فعال شده از اون منزجر میشویم و او را احمق یا بی ملاحظه خطاب میکنیم.

 مکانیزم های دفاعی هستند.

حالا که اینقدر ناهشیارمون حالش خراب است و اصلا نمیشناسیمش ولی بالاخره وجود دارد پس باعث یک سری رفتار های خاصی میشود که مطابق با اصل منطق و اصلا عمومی نیست.

مثل زنی که از همکارانش متنفر است، حقیقتا تحمل روی دیدن آنها را ندارد اما به خاطر اینکه میداند این عمل ناپسند و زشت است میگوید این همکاران من هستند که ازم متنفرند.

حتی بسیاری از مواقع این حرف ها را باور دارند. مکانیزم های دفاعی در روان درمانی اکت نیز به عنوان استعاره ی عینک های آفتابی استفاده میشوند. هر رنگ گلس های عینک باعث میشود دنیای را طیف رنگی آنها ببینیم، همانطور که داشتن مکانیزم های دفاعی ناسالم هم همین کار را با برداشت ها منطقی و درست ما میتواند بکند.

روانکاوی لذت 

یکی از اصول دیگری که با آشنایی آن میتوانید بگویید کمی فروید و روانکاوی را میشناسم و اصلا در بحث ها از آن استفاده کنید و حرفی قابل توجه ای داشته باشید؛ ” اصل لذت” است.

چیزی که در ایران حداقل خیلی راجع به آن بحث میشود. لذت باید از ما گرفته شود؟ لذت تحت عناوین و مشروط هایی است که بقیه به ما اجازه میدهند؟ اصلا لذت چیست که اینچنین در برخی جوامع از استفاده ی آن منع و برخی کشور ها آن را آزادانه در اختیار مردم میگذارند؟!!

خب اگر کتابی که به شما معرفی میکنم را بخونید میفهمید یکی از خفن ترین روانکاو های دوران، یعنی فروید میگوید اصلا لذت چیزی نیست که قرار باشد بقیه به ما بدهند و یک جورهایی دارن اشتباه میزنن!

فروید میگوید اگر شما لذت نداشته باشید درد می آید و همراهش پرخاشگری هست. هنگامی که به سه بُعد ساختار شخصیت فروید؛ یعنی اید(نهاد)، ایگو (منِ منطقی) و سوپر ایگو (فرامن یا منِ اجتماعی) بپردازیم این اید هست که میگه: من میخوام لذت ببرم پس قراره یه کارایی رو انجام بدم!

کاملا درونی، ناهشیار و عمیق تر از اجازه دادن افراد برای داشتنش هست.

و آخرین بحث جذابی که از فروید باید گفته بشه فراسوی اصل لذت هست که با نگاه انتزاعی همراه آلن دوباتن به آن پرداخته ایم!!

معرفی کتاب

رسیدیم به بخش دوست داشتنی امروز!!

یک کتاب جامع، با متن خیلی خیلی روان و مباحثی که میتونه ذهنمون رو دگرگون کنه!!!

کتاب اندیشه و آرا زیگموند فروید(مبانی و تکنیک های روان کاوی کلاسیک)؛ مولف: دکترگیتی زارعی که از انتشارات ساوالان تهیه میشود و البته که همین سال پیش تازه چاپ شده و مطالبش به روز ترین تبیین ها را دارد.

کتاب با فصل هیستری (نوعی اضطراب)، تأویل رؤیا و ناهشیار معروف فروید، تشریح میل جنسی در کودکی شروع می شود.

میخوام بگم شروع کتاب آنطور قوی بود که کاملا من را با خودش همراه کرده بود و به نکاتی پرداخته میشد که به شخصه برای من به عنوان کسی که بهتون کلی کتاب روانشناختی معرفی کردم هم سوال شده بود!!

بعد در ادامه ی اندیشه و آرا زیگموند فروید هفت شرح‌حال بالینی فروید (دورا، گرادیوا، هانس کوچولو، موش مرد، لئوناردو، شربر و گرگ مرد) هست، روان‌شناسی عشق ( یکی از جالب ترین عناوین کل کتاب بود)، تکنیک‌ های روان کاوی ( به یه آدم با سطح بالاتر تبدیل میشید) و در نهایت جستارهایی در باب چند اختلال روانی (وسواس، مازوخیسم، اضطراب و اسکیزوفرنی)، مذهب و تمدن، مقالات دوپارگی ایگو می آید و در فصل انتهایی، سرنوشت مفاهیم فرویدی پس از فروید مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرد.

مطالعه این کتاب به روانشناسان، روانپزشکان و علاقمندان به روانکاوی توصیه می شود.

در ضمن باید بگم چون انجمن روانکاوی بین المللی در ایران شعبه نداره و با وجود مترجم های ناوارد به زبون بومی ما، خوندن این کتاب اندیشه و آرا زیگموند فروید به شما یه تصویر واقعی، کاملا علمی و جالب از روانکاوی معاصر میده.

حتما برچسب های این مقاله رو یادتون باشه رفقا؛ قراره چند تا پست از بطن کتاب و فیلم هایی که مرتبط بهش هست رو براتون معرفی کنیم.