تست شخصیت شناسی، اطلاعاتی نظیر انگیزه ها، ترجیحات، امیال، مدل عاطفی و سبک تعامل خود با دیگران را نشان میدهد.
تست شخصیت شناسی چیست و چه کمکی به ما میکند
شخصیت از ابعاد گوناگون اما همسو با یکدیگر تشکیل شده. مثلا احتمال اینکه فردی صداقت پایین و روانرنجوری بالایی را تجربه کند زیاد است.
زیرا این دو مکمل و ناهمسو با یکدیگر هستند. پس شخصیت یکپارچه و همگام با سایر ابعاد مانند یک ماشین حرفه ای کار میکند.
این ابعاد مختلفِ آدمی، در هر تست شخصیت شناسی مورد بررسی قرار میگیرد و در حوزه های:
- بهداشت و سلامت روان
- شغل
- تحصیل
- بیماری های روانی
- روابط زناشویی
- و حتی مهاجرت و مهارت های فردی تقسیم میشود.
ما میتوانیم با انجام تست شخصیت شناسی مسیری روشن تر که از توانایی ها و نقاط ضعفمان تشکیل شده را ببینیم.
دسته بندی تست شخصیت شناسی
به طور کلی میتوان تست شخصیت شناسی را به دو دسته تقسیم کرد:
- سالم (بهنجار)
- ناسام (نابهنجار)
این به معنای صد در صدی نیست و ما استفاده ی عمومی و توانایی استخراج هر تست شخصیت شناسی را میگوییم.
با اینحال آزمونگر ممکن است محتوی آزمون را متفاوت تفسیر کنند که به معنای غلط بودن آن نیست.
مثلا با اینکه تست شخصیت شناسی “پنج بزرگ” یا NEO برای افراد بهنجار و دارای سطح سلامت عمومی استفاده میشود؛
گاها میتواند سطوح بیش از حد بالا یا پایین یکی از مولفه ها مانند برونگرایی، توافق پذیری یا روانرنجور خویی را نشان دهد.
نکته حائز اهمیت در مورد هر نوع تست روانشناسی این است که آنها نباید تنها یک ویژگی مثلا ” انعطاف پذیری” را اندازه بگیرند زیرا ابعاد روحی روانی انسان بسیار گسترده و پیچیده تر است.
تست شخصیت شناسی پنج بزرگ
تست شخصیت شناسی پنج بزرگ یا NEO برای سنجیدن بیشتر در حوزه های شغلی و کاری مناسب است.
NEO دارای پنج مولفه ی اصلی میباشد؛ شامل:
- برونگرایی E
- ثبات عاطفی N
- توافق‌پذیری A
- وظیفه‌شناسی C
- گشودگی به تجربه O
مثلا کسی که دارای توافق پذیری بالایی هست میتواند در کارهای گروهی شرکت کار کند اما احتمالا یک مدیر موفق که باید به دیگران دستوراتی دهد و راهبرد های انفرادی دارد، نخواهد شد.
یا گشودگی به تجربه با نمره ی بالا برای افراد با شغل دفتری و یک جا نشینی مناسب نیست.
این افراد نیازمند ارتباط برقرار کردن با سایرین، اشیا و چیزهای جدید هستند. از این بابت بسیار خرسند و فعال خواهند بود.
هر کدام از پنج مولفه ی تست شخصیت شناسی نئو، دارای دو طیف است که از کم تا زیاد را شامل میشود.
ترکیب هر کدام از این طیف ها با یکدیگر شخصیت های متفاوتی را میسازد که به ما در درک خود و توانایی هایمان و دیگران کمک میکند.
1. برونگرایی E
افراد با نمره ی نسبتا بالا؛ خونگرم، جسور با توانایی های ارتباط برقرار کردن را شامل میشود.
افراد برونگرا اجتماعی و در فهم تمایلات اجتماعی بسیار توانا هستند.
E بالا O پایین
- به طور خلاصه آدمهای خانه نشین!
- افرادی که شرکت در فعالیت های آشنا و انفرادی را ترجیح میدهند.
- انجام کارهایی مثلا تلویزیون دیدن، خواندن کتاب و فعالیت در بین گروه دوستان را لذت بخش میدانند.
- انجام کارهای اصلی و متعارف را دوست دارند
E بالا O بالا
- یعنی درونگر بودن!
- علایق آنها به کنکاش هایی ربط دارد که به تنهایی میتوانند انجام دهند.
- خواندن و فعالیت های هنری برای این افراد جذابیت بالایی دارد زیرا میتوانند خود را به صورت مستقل گسترش دهند.
- غرق فعالیت هایی میشوند که آنها را برای متفکرِ خلاق بودن به چالش میکشانند.
E پایین A پایین
- این افراد اگر با شما بازی مثل مافیا بازی کند مشخص میشوند؛ یعنی رقابت کننده ها!
- تعاملات اجتماعی را یک نوع رقابت میبینند.
- گارد گرفته و دیگران را دشمنان بالقوه میدانند.
- حریم خصوصی را به هر چیزی ترجیح میدهند.
- انگیزه های خود را از دیگران پنهان نگه میداند.
E بالا A بالا
- در یک کلام مدیران شرکت ها، سر مربی ها و رهبران!
- افرادی که مصمم در ابراز عقاید خود هستند.
- از ارائه ارزش ها و راه حل هایشان واهمه ای ندارند.
- در سطح بالاتر، این افراد خودشیفته و پر مشغله میباشند و نقطه نظرات دیگران را مورد توجه قرار نمیدهند.
E پایین A بالا
- انسانهای ساده و بی اعتنا !
- نشان دهنده ی افرادی ست که در روابط متواضع و نسبتا آرام هستند.
- این افراد تنهایی را ترجیح میدهند اما به راحتی با اراده و خواست گروه کنار می آیند.
- افراد قابل اعتماد و شفیق در هر جمعی!
- گاهی وقتی نیازهایشان تامین نمیشود جرات بیان آن را ندارند.
- ممکن است به راحتی مورد بهره بری برای اهداف دیگران قرار بگیرند.
2. ثبات عاطفی N
ویژگی بعدی میزان روانرنجور خویی و در آنسوی طیف، ثبات هیجانات و انرژی میباشد.
انسانهای دمدمی، افسرده، با خلق و خوی هیجانی وحشتناک افرادی هستند که نمره N بالا در تست شخصیت شناسی خواهند داشت.
N پایین E پایین
- در ارتباطات عاطفی تا حدودی سرد هستند.
- خیلی تحت تاثیر عوامل عاطفی قرار نمیگیرند.
- در صورت شدید بودن این عنصر در پاسخ به تست شخصیت شناسی، بدبینی افسرده کننده را نشان میدهد.
- افرادی که با غم و افسردگی و هیجانات ناپایدار مشخص میشوند.
N بالا E بالا
- افرادی که شدیدا عاطفی هستند؛ کاملا برعکس قبلی!!
- آنهایی که طیف کامل هیجانات را تجربه میکنند.
- در حالت افراطی هیجانات ناپایدار دارند و بین هیجانات به راحتی در نوسان اند.
- ممکن است حالت نمایشی داشته باشند که باعث تجربه روابط درام میشود.
- البته در حالت کنترل اینها میتوانند روابط عمیق و عاشقانه ای بسازند.
N پایین E بالا
- خوشبین های شادمان در این دسته قرار میگیرند!!
- همان هایی که معمولا مثبت به آینده نگاه میکنند.
- برنامه ریزی هایی واقع بینانه از آنچه واقعا میخواهند دارند.
- با مردم روابط دوستانه دارند و از ناامیدی خود را رها کرده و سریع عصبانی میشوند.
- در حالت افراطی آنها جنبه های منفی و ناراحت کننده تر زندگی را انکار و فقط لذت و شادی را تجربه میکنند.
3. گشودگی به تجربه O
O، مخفف OPENESS به معنای باز بودن نسبت به احساسات و اتفاقات یا همان گشودگی به تجربه میباشد.
این افراد تمایل دارند چیزهای جدید مثل محل کار متفاوت، آدمهای متفاوت و کلا تغییرات را در زندگی خود تجربه کنند.
N پایین O پایین
- مدافعان با حساسیت پایین، احتمالا بهترین عنوان برای توضیح نمره آنها در تست شخصیت شناسی نئو میباشد.
- افرادی که تمایل دارند روی رفتار های عینی و نه ذهنیات تمرکز کنند.
- به راحتی نگران و ناراحت نمیشوند بلکه انرژی خود را جهت حل مسئله میگذارند.
N بالا O پایین
مدافع ناسازگار.. یعنی چه؟
- افرادی که از مکانیسم دفاعی ابتدایی برای غلبه بر مشکلات استفاده میکنند.
- آنها سوای اینکه احساسات خود را نادیده میگیرند به انکار شرایط سختی که در آن حضور دارند نیز اظهار میکنند.
- معمولا به همین جهت برای حل مشکل، بینش ضعیفی دارند.
- آنها واکنش های منفی هیجانی در زمان مشکل را نشان میدهند؛ مانند افسردگی، اضطراب و …
N بالا O بالا
- مدافع بیش حساس، این گروه از نتایج تست های روانشناسی را تشکیل میدهد!!
- نشان دهنده ی افرادی ست که مستعد انجام هر کنشی هستند که در هر موقعیتی میتواند اشتباه از آب در بیاید.
- این افراد با ایجاد موقعیت های عجیب و دشوار تصویر ذهنی خود را عملی میسازند.
- افکارشان با توجه به نمره ی آزمون نئو میتواند آنها را به ستوه در بیاورد و منجر به نشخوار فکری و.. شود.
N پایین O بالا
- این افراد اجازه نمیدهند بد اقبالی ها آنان را از پا در بیاورد.
- معمولا از زبان استعاری و هنر برای غلبه بر استرس استفاده میکنند.
- آنها در هر شرایط سازگاری خوبی دارند، میتوانند هیجانات منفی را کنترل کنند به طوری که با حل مسئله به صورت خلاقانه شان تداخلی ایجاد نکند.
4. توافق‌پذیری A
همانطور که بالاتر هم اشاره شد این افراد به خوبی میتوانند با دیگران منطبق شوند.
اگر در آزمون نمرات بالایی از توافق پذیری داشته باشند در شغل هایی مثل
- معلمی
- استادی
- امور مشترکین
- ادمین کتابفروشی یا فروش هر چیزی
- آنها میتوانند با نشان دادن صلح از خود دیگران را نیز به همین امر دعوت کنند.
N پایین A پایین
- آدمهای خونسرد !!
- آنهایی که به خشم پاسخ حساب شده نشان میدهند.
- به ندرت خشم خود را علنی میکنند.
- گاها ممکن است به همین دلیل بالا، افرادی انتقامی و کینه ای باشند.
- در سطح جنایت کارانه میتواند فریبکار و افراطی جرم انجام دهند.
N بالا A پایین
- اونهایی که دمدمی مزاج، تند مزاج و در ابراز خشم راحت اند!
- معمولا در قضاوت پیامد های ابراز خشم خوب نیستند.
- در سطوح بالاتر نمرات تست شخصیت شناسی چه فیزیکی چه کلامی پرخاشگری میکنند.
N بالا A بالا
- احساس ترس به راحتی آنها را فرا میگیرد.
- زمانی که نمیتوانند خشمشان را بروز دهند نشخوار فکری میکنند.
- دارای خود سرزنش گری هستند.
- خشم فروخورده و ترس در تمام ابعاد زندگی خود و نزدیکان تاثیر گذار خواهد بود.
N پایین A بالا
- شخصیت های آسان گیر در این دسته قرار میگیرند.
- به راحتی عصبانی نمیشوند.
- جوک ها و توهین ها را نادیده میگیرند.
- اگر واقعا مورد توهین زیاد قرار بگیرند از خود جسارت نشان میدهند اما این کار را با ارامش و محترمانه انجام خواهند داد.
5. وظیفه‌شناسی C
افراد موظف به قوانین و مقررات هستند. در نتیجه برای کارهای خارج از چهار چوب یا بسیار شجاعت مندانه زیاد موفق نخواهد بود.
ولی شغل هایی که دارای چهار چوب خاص و عادی خود هست مثل بسیاری از شرکت های دنیا، این افراد احساس رضایت و آسودگی خواهند داشت.
همین طور در روابط با افرادی با سطح روانرنجوی پایین که ثبات هیجانی دارند، بهتر خواهد بود.
N پایین C پایین
- ریلکس ها جزو این دسته هستند!
- معمولا کم ناراحت میشوند چون هدف هایشان انگیزه سرشار ندارد.
- آنها به ندرت احساس اجبار برای کاری را حس میکنند.
- تاکیدی بر کنترل ندارند چون به شدت آنرا به طور پیش فرض در زندگی خود دارند.
- آنها از مسیر های دشوار و پیچیده دوری میکنند.
N بالا C پایین
- عدم کنترل را در افراد نشان میدهد.
- نشان دهنده افرادی که در کنترل اجبار ها مثل قوانین یا اداب و رسوم، مشکل دارند.
- حتی وقتی میدانند موقعیت اصلا به نفعشان نیست نمیتوانند کاری انجام دهند و تمایلات خود را اشباع شده میبینند.
- آنها تکانشگر ها و بی قرار ها هستند.
- اینها مستعد رفتار های مشکل زا هستند مثل سو مصرف مواد، رفتار های جنسی پر خطر و …
N پایین C بالا
- انسانهای هدفدار باز هم در این گروه قرار میگیرند.
- حتی اگر موانع بر سر راه باشد راه حل های مناسبی برای مشکل دارند.
- هنگام بازخورد منفی حواسشان از کل مسئله پرت نمیشود.
- توجه چندانی به نیاز های تکانشگرایانه خود نشان نمیدهند.
چه استفاده ای از تست شخصیت شناسی NEO (نئو) میتوانیم داشته باشیم ؟
اگر بخواهیم در خصوص همین یک تست شخصیت شناسی بگوییم در یک کلام میتواند سبک های مقابله ای، کنترل تکانش ها و تعاملات ما را برملا کند!!
وقتی بدانیم چه طور فکر میکنم و جهان بینی که داریم ما را به چه سمتی میبرد اگر آن مسیر ناهنجار و اشتباه باشد در این آزمون و با تفسیر یک متخصص میتوانیم آن را بفهمیم.
استفاده از تست شخصیت شناسی نئو ترکیب شخصیتی نسبتا بهنجار یا نابهنجار را اطلاع میدهد.
نسبت به اینکه سبک شخصیتمان ممکن باشد برایمان دردسر کند هشدار داده و ما را به بهزیستی سوق میدهد.
تست شخصیت شناسی مایرز بریگز
همان تست MBTI است که انسان را در 16 ویژگی شخصیتی متفاوت دسته بندی میکند؛ شامل ترکیب این عناصر است:
برون گرایی (E) درون گرایی (I)
تفکر (T) احساس (F)
تفکر (T) احساس (F)
قضاوت (J) درک (P)
هر کدام از 16 عامل شخصیت ام بی تی آی از چهار عنصر تشکیل میشود.
در واقع این نیز شبیه به یک طیف هست که اگر اول طیف باشی مثلا برونگرا E و اگر سمت دیگر طیف باشی درونگرا I هستی.
ما در پست اخیر توضیح کامل تست شخصیت شناسی مایرز بریگز یا MBTI را داریم که میتوانید ملاحظه بفرمایید.
تنها نکته ی شایان ذکری که باید گفته شود این است که این تست هیچ نابهنجاری را بررسی نمیکند.
- برای استعداد و رمق تحصیلی
- گاها ارتباطات میان فردی
- شغلی
- از همه بیشتر برای آگاهی کلی نسبت به کارکرد خودمان
با محیط تعبیه شده است.
شاید نقدی که به ام بی تی آی MBTI میباشد، اینست که پایایی تست بسیار پایین است. یعنی هر بار افراد این تست را انجام میدهند جوابی متفاوت دارد!!
در ضمن به دلیل ترند شدن آن بسیاری از لینک های پاسخ تست شخصیت شناسی مایرزبریگر فاقد سنجش درست میباشد.
تست شخصیت شناسی انیاگرام
وجه شباهت این تست و MBTI در این است که در تست شخصیت شناسی انیاگرام نیز افراد به دسته های مختلف تقسیم شده که هیچ کدام ارتباطی با دیگری ندارد.
اما وجه شباهت انیاگرام و نئو در ارتباط هر کدام از عناصر با دیگری هست. نئو به صورت کامل ولی انیاگرام جزئی و در برخی مواقع.
کامل تر توضیح خواهم داد اما پیش از آن، تست شخصیت شناسی انیاگرام به طور کامل در پست های گذشته قرار داده شده.
اما بگذارید اینجا خلاصه ای در جهت نقد و بررسی این تست انجام بدهیم.
در انیاگرام ما افراد را به 9 دسته تقسیم میکنیم. با توجه به خلقیات، رفتار و منش، رفتار نسبت به بیرون یا درون و … تا اینجا که شبیه به MBTI بود.
اما همانطور که در نئو دیدیم هر کدام از 5 مولفه اصلی شامل: برونگرایی E، ثبات عاطفی N، توافق‌پذیری A، وظیفه‌شناسی C، گشودگی به تجربه O، با یکدیگر گروه های خاص خود را تشکیل میدادند؛ در اینجا نیز 9 کارکتر انیاگرام به طور خاصی به هم مربوط میشوند.
9 کارکتر انیاگرام را شبیه به دایره در نظر بگیرید که از 1 تا 9 هستند و در نتیجه 1 و 9 که دایره را به هم میرساند کنار یکدیگر قرار میگیرند.
برای ارتباط کارکتر ها که قبلا در neo دیدم، انیاگرام به ما عنوان “بال های هر کارکتر” را میدهد.
مثلا شخصیت نوع 1 در انیاگرام دو بال دارد که با سمت دو طرف دیگرش یعنی 9 و 2 در ارتباط هست.
بدان معنا که تیپ شخصیتی 1، تحت شرایطی شببیه به تیپ 2 یا 9 عمل میکند.
این به ما امکان منعطف بودن کارکتر ها و رفتاری انسانی میدهد که شاید در MBTI پیدا نشود.
تست شخصیت شناسی هارتمن
تست شخصیت شناسی هارتمن میگوید: رنگ شما میتواند محرک های اصلی رفتارتان، هدف هایی که در ناخودآگاه دارید و جوری که دنیای را میبینید نشان دهد.
مزیت این تست البته از نظر کاربران این بود که ما تا زمانی که دقیقا ندانیم چه هدف و منظوری در ما فروخورده و پنهان شده نمیتوانیم راه حل واقعی پیدا کنیم.
تست شخصیت شناسی هارتمن اظهار دارد که سایر تست ها اگر به ما بگوید یک جای کار میلنگد، رفتاری اشتباه و یا زیاده روی و کم روی هست، در هارتمن ما انگیزه و غریزه رفتار را میفهمیم.
زمانی که این را میخواندم یاد نظریات فروید و یونگ افتادم؛ چرا که روانکاوان نیز در چندین صده گذشته تا کنون اتفاق نظر دارند هر رفتاری اعم از پرخاشگری، بیماری های روحی روانی، اعتیاد و .. ریشه در ناخودآگاه و تمایلات پنهان ما دارد.
در تست شخصیت شناسی هارتمن 4 رنگ اصلی داریم که نشان دهنده محرک ما برای حرکت به سمت و سوی ابعاد مختلف زندگی مثل روابط بین فردی و کاری ست!!!
1. قرمز
- این افراد دنبال نتایج و بهره بری هستند.
- بینشی دارند که به درد رهبری میخورد.
- به عنوان افرادی قاطع و مسئولیت پذیر شناخته میشوند.
2. آبی
- نمایان گر انسانهایی با صمیمیت بالاست.
- آنها دوست دارد به دیگران ببخشد بدون اینکه حس از دست دادن آزارشان بدهد.
- آنها وفادار و متفکر هستند پس میتوانید روی آنها حساب کنید.
3. سفید
- همانطور که به نظر می آید آنها حافظان صلح هستند!
- شاید خواهر و برادر بزرگتر یا رئیس بخش خود بتواند همچین کسی را در ذهنتان بیاورد.
- شفافیت و بردباری ویژگی های این دسته افراد میباشد.
- سفید ها به شکیبایی، سازگاری و مهربانی معروف اند.
4. زرد
- زرد ها عاشق تفریح هستند!
- نقل قولی از یک زرد: زندگی همین امروز و حالاست پس خوش باشیم.
- اشتیاق و خوش بینی همراه این افراد دیده میشود.
- عموما کاریزماتیک، خودجوش و اجتماعی به حساب می آیند.
نتیجه گیری: با وجود تمام تست های شخصیت، چه برای افراد بهنجار یا نابهنجار قطعا نقطه ی عطف برای یک تغییر واقعی صحبت با کسی ست که توانایی دیدن ما
چه بسا نور انداختن در مسیر زندگی را داشته باشد.
متاسفانه یا خوشبختانه مادر و دختر خاله یا بهترین دوستتان گزینه ی مناسبی برای رسیدن به این هدف نیستند. نه به این علت که خوبی شما را نمیخواهند زیرا آموزش های لازم را ندارند و عضو نزدیکی برای شما به حساب می آیند.
افراد برای بهزیستی یا برای درمان حتما و لطفا باید به یک روان درمانگر مراجعه کنند!!!
منابع:
کتاب ازمون های روانی مارنات
بدون دیدگاه