علائم آلزایمر با اختلالاتی که در حافظه فرد بیمار به وجود میآید، نمایان شده و بهمرورزمان به رفتارهای واکنشی فرد نیز سرایت میکند تا جایی که ممکن است از یک فرد سالمند و بالغ مبتلابه آلزایمر، رفتار یا واکنشی مشاهده شود که حتی از یک کودک نیز سر نمیزند. اگرچه آلزایمر، بیماری مغزی است که بیشتر در سالمندان پدیدار میشود، اما راههای پیشگیری بسیاری دارد که میتوان به کمک آنها از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد.
بیماری آلزایمر (AD) چیست؟
بیماری آلزایمر (AD) یک اختلال دژنراتیو مغزی است. این بیماری سلولهای مغز و نورونهایی را که سلولهای مغز را به یکدیگر متصل میکنند، تجزیه و از بین میبرد. این آسیب باعث کاهش حافظه، رفتار و توانایی های ذهنی می شود.
علائم آلزایمر در هر فردی متفاوت است. برای برخی، این بیماری به کندی پیشرفت می کند و عملکرد ذهنی را تا حد زیادی برای چندین سال دست نخورده باقی می گذارد. مواقع دیگر، افراد آلزایمری پرخاشگر هستند و به سرعت حافظه خود را از دست میدهند. در پایان، AD به قدری شدید می شود که زندگی روزمره را مختل کند. در مراحل بعدی، افراد تقریباً به مراقبت مداوم نیاز خواهند داشت.
عوامل خطر ابتلا به بیماری آلزایمر
واضح است که سه عامل اصلی بدون توجه به جنسیت، خطر ابتلا به زوال عقل یا همان آلزایمر را افزایش میدهند:
- سن: پیری مهمترین عامل خطر برای AD است. اگرچه نوعی از آلزایمر وجود دارد که افراد کمتر از 65 سال را تحت تاثیر قرار می دهد، اکثر افراد مبتلا به این بیماری مسن تر هستند. 17درصد از افراد 75 تا 84 ساله و 32 درصد از افراد 85 سال و بالاتر را تحت تاثیر قرار می دهد.
- ژنتیک: محققان چند ژن مرتبط با افزایش خطر را یافتهاند. مهمترین ژنی که تاکنون شناسایی شده APOE-e4 نام دارد.
- سابقه سلامت خانوادگی: افراد دارای والدین یا خواهر و برادر مبتلا به AD بیشتر احتمال دارد که خودشان به این بیماری مبتلا شوند
چگونه علائم آلزایمر را تشخیص دهیم؟
علائم آلزایمر می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. مشکلات حافظه معمولاً یکی از اولین علائم آلزایمر است. کاهش در جنبههای غیرحافظه شناختی، مانند یافتن کلمه مناسب، مشکل در درک تصاویر بصری و روابط فضایی، و اختلال در استدلال یا قضاوت نیز ممکن است نشانهای از مراحل اولیه آلزایمر باشد. با پیشرفت بیماری، علائم شدیدتر می شوند و شامل افزایش گیجی و تغییرات رفتاری می شوند
برای اکثر افراد مبتلا به آلزایمر، علائم ابتدا در اواسط 60 سالگی یا بعد از آن ظاهر می شوند. هنگامی که این بیماری قبل از 65 سالگی ایجاد می شود، آلزایمر زودرس در نظر گرفته می شود که می تواند از 30 سالگی فرد شروع شود، اگرچه این امر نادر است.
آلزایمر به طور معمول از نظر بالینی در چندین مرحله پیشرفت می کند: پیش بالینی، خفیف (گاهی اوقات مرحله اولیه نامیده می شود)، متوسط و شدید (گاهی اوقات مرحله پایانی نامیده می شود). که در ادامه در مورد این مراحل صحبت خواهیم کرد.
علائم آلزایمر پیش بالینی
تحقیقات نشان میدهد که تغییرات پیچیده مغز مرتبط با آلزایمر، مانند تشکیل پلاکهای آمیلوئید یا پیچخوردگیهای تاو، یک دهه یا بیشتر قبل از بروز مشکلات حافظه و تفکر شروع میشود. این مرحله که در آن تغییرات در مغز قبل از شروع زوال عقل ظاهر می شود، آلزایمر پیش بالینی نامیده می شود. با این حال، توجه به این نکته مهم است که همه افراد مبتلا به این تغییرات مغزی به زوال عقل مبتلا نمی شوند.
علائم بیماری آلزایمر خفیف
در آلزایمر خفیف، یک فرد ممکن است سالم به نظر برسد، اما در درک دنیای اطراف خود مشکل بیشتری دارد. درک اینکه چیزی اشتباه است، اغلب به تدریج به خود شخص و خانواده اش می رسد. مشکلات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- از دست دادن حافظه که زندگی روزمره را مختل میکند
- قضاوت ضعیف، منجر به تصمیمهای بد
- از دست دادن خودانگیختگی و احساس ابتکار
- از دست دادن تاریخها یا دانستن مکان فعلی
- طولانیتر شدن انجام کارهای عادی روزانه
- تکرار سؤالات یا فراموش کردن اطلاعات اخیراً آموختهشده
- مشکل در مدیریت پول و پرداخت قبوض
- چالش در برنامهریزی یا حل مشکلات
- سرگردانی و گم شدن اشیا یا قرار دادن آنها در مکانهای عجیب و غریب
- مشکل در انجام کارهایی مانند حمام کردن
- تغییرات خلق و خو و شخصیت
- افزایش اضطراب و یا پرخاشگری
آلزایمر اغلب در این مرحله تشخیص داده می شود.
علائم بیماری آلزایمر متوسط
در این مرحله نظارت و مراقبت شدیدتر، ضروری می شود. این تغییرات و افزایش نیازها می تواند برای بسیاری از همسران و خانواده ها دشوار باشد. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- افزایش گیجی و از دست دادن حافظه، مانند فراموش کردن رویدادها یا تاریخچه شخصی
- کناره گیری از فعالیت های اجتماعی
- ناتوانی در یادگیری چیزهای جدید
- مشکل در زبان و مشکلات خواندن، نوشتن و کار با اعداد
- مشکل در سازماندهی افکار و تفکر منطقی
- کوتاه شدن دامنه توجه
- تغییر در موقعیت خواب، مانند نقص خواب.
- بیشتر خوابیدن در طول روز و بی قراری در شب
- دشواری در انجام کارهای آشنا و چند مرحله ای، مانند لباس پوشیدن
- مشکلات گاه به گاه در شناخت خانواده و دوستان
- توهم، هذیان، و پارانویا رفتارهای تکانشی، مانند درآوردن لباس در زمان ها یا مکان های نامناسب، یا استفاده از زبان مبتذل، بی ادبانه، نامناسب بودن
- بی قراری، اضطراب، اشک ریختن، سرگردانی — به ویژه در اواخر بعد از ظهر یا عصر، جملات یا حرکت های تکراری، گهگاه انقباضات عضلانی
علائم بیماری آلزایمر شدید
افراد مبتلا به آلزایمر شدید نمی توانند ارتباط برقرار کنند و برای مراقبت از خود کاملاً به دیگران وابسته هستند.در نزدیکی پایان عمر، ممکن است فرد بیشتر یا تمام اوقات در رختخواب باشد، زیرا بدنش خاموش می شود. علائم آلزایمر شدید اغلب عبارتند از:
- ناتوانی در برقراری ارتباط
- عدم آگاهی از تجربیات اخیر یا محیط اطراف
- کاهش وزن یا علاقه کم به خوردن
- تشنج
- مشکل در بلع
- ناله یا خرخر کردن
- افزایش خواب
- از دست دادن کنترل روده و مثانه
یکی از علل شایع مرگ در افراد مبتلا به آلزایمر، پنومونی آسپیراسیون است. این نوع ذات الریه زمانی ایجاد می شود که فرد نتواند به درستی قورت دهد.
علائم اولیه آلزایمر در زنان
بیماری آلزایمر (AD) شایع ترین علت زوال عقل در افراد مسن است. بسیاری از مردم تعجب می کنند: آیا این بیماری بر مردان و زنان یکسان تأثیر می گذارد؟
در ایالات متحده، تقریباً از هر 3 نفر مبتلا به آلزایمر، 2 نفر زن هستند. اما این عدد تا حدودی گمراه کننده است. با افزایش سن افراد، خطر ابتلا به AD در آنها افزایش می یابد. از آنجایی که زنان بیشتر از مردان عمر می کنند، زنان مسن بیشتری نیز با بیماری AD زندگی می کنند.
وقتی به مردان و زنان هم سن نگاه می کنید، مشخص نیست که زنان بیشتر در معرض خطر هستند. اما برخی از مطالعات نشان می دهد که ممکن است بین مردان و زنان تفاوت هایی در خطر ابتلا به AD به دلیل بیولوژی وجود داشته باشد . مانند تفاوت های ژنتیکی یا نقش هورمون های زنانه مانند استروژن. با این حال، دانشمندان هنوز در حال بررسی این احتمالات هستند.
راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمر
دانشمندان در تلاشند با مطالعه روش های جدید برای جلوگیری از آلزایمر به راه قطعی برای پیشگیری از آن برسند. که یکی از این روش ها هیپنوتیزم درمانی است. اما در حال حاضر، علم به رفتارهایی اشاره کرده است که می تواند در برابر این بیماری محافظت کند.
این فعالیت ها ممکن است به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر کمک کند:
۱. آموزش شناختی:
دکتر توروتوگلو میگوید: «معلوم نیست که آیا انجام بازیهای فکری با تلفن یا رایانه به شما کمک میکند یا خیر. او می گوید: «اما شما می توانید با درگیر شدن در فعالیت هایی مانند خواندن، معاشرت و یادگیری یک مهارت جدید، شانس داشتن یک مغز سالم را افزایش دهید.
۲. سلامت قلب:
بیماری قلبی یک عامل خطر برای زوال عقل است. کنترل فشار خون و انجام اقدامات دیگر برای حفظ سلامت قلب نیز ممکن است از مغز شما محافظت کند.
۳. خوب غذا بخورید:
رژیم غذایی سالم با کاهش خطر زوال عقل مرتبط است. دکتر توروتوگلو می گوید: “رژیم غذایی سالم برای قلب نیز یک رژیم غذایی سالم برای مغز است.”
۴. ورزش:
فعالیت بدنی منظم می تواند سلامت مغز شما را بهبود بخشد. “لازم نیست دویدن ماراتن را شروع کنید. اما شما می خواهید مطمئن شوید که از نظر بدنی فعال هستید. شما باید با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید چه چیزی برای شما منطقی است.”
افرادی که آلزایمر میگیرند چه قدر زنده می مانند؟
میانگین امید به زندگی برای یک فرد مبتلا به بیماری آلزایمر 5.8 سال پس از تشخیص است. با این حال، تشخیص زودهنگام می تواند به افراد و عزیزانشان این فرصت را بدهد که تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنند که می تواند شروع زوال عقل آلزایمر را به تاخیر بیاندازد یا از آن جلوگیری کند.
فکر از دست دادن حافظه می تواند برای بزرگسالان سالخورده نگران کننده باشد ترس از مرگ دارند، به خصوص در افرادی که در معرض خطر ژنتیکی آلزایمر هستند. اما افراد می توانند پس از تشخیص زوال عقل به زندگی معنادار ادامه دهند. هنگامی که علائم اولیه آلزایمر را تشخیص دادید، می توانید تشخیص به موقع دریافت کنید و شروع به برنامه ریزی برای مدیریت علائم کنید.
بدون دیدگاه